Wystawa Walonowie.

W połowie XII wieku penetrację Karkonoszy rozpoczęli poszukiwacze skarbów ziemi, zwani z racji swego romańskiego pochodzenia Walończykami lub Walonami – na poły legendarni odkrywcy złóż rud żelaza i węgla, cenieni w wielu krajach europejskich znawcy kamieni szlachetnych. Przybywali oni na Śląsk z zachodniej i południowej Europy. Najsławniejsi z nich pochodzili z Wenecji. Wydobywali skarby z głębi gór, by wywożąc je do swojej dalekiej ojczyzny stać się ludźmi zamożnymi.
Za nimi pociągnęły niezliczone rzesze ludzi szukających bogactwa i przygód, wśród nich także i Ślązacy. Spotykani oni byli już nie tylko w łatwo dostępnych terenach, lecz także u samego podnóża głównego grzbietu Karkonoszy.
Z tych to czasów pochodzą liczne walońskie legendy i opisy miejsc, gdzie można było znaleźć cenne kruszce i kamienie. A prowadziły do nich najprzeróżniejsze znaki, figury twarzy, ludzkich rąk, tarcz, noży, grabi, kół i krzyży, wyryte na kamieniach i drzewach. Na ekspozycji znajduje się trudny do odczytania hieroglif wyryty na granicie przez Walonów. Przed budynkiem muzeum (na prawo od wejścia do muzeum) – granitowy kamień z wyrytym odciskiem ludzkiej dłoni, przeniesiony tu ze Szklarskiej Poręby, gdzie znajdował się u ujścia Ciekonia do rzeki Kamiennej. Opisy tych miejsc, a także prowadzących do nich dróg zostały zebrane w „Księgach Walońskich”
Umieszczone na ekspozycji reprodukcje pokazują poszukiwanie bogactw ziemi oraz ich eksploatację (sztych z dzieła J. Agricoli „De re metallica Libri XII”, 1556 r.)